Paul de Beer, hoogleraar arbeidsverhoudingen aan de Universiteit van Amsterdam, schrijft in zijn column dat de wereld om ons heen weliswaar verandert, maar dat het allemaal niet zo snel en ingrijpend gaat als wel wordt beweerd (FD 11 april). De Beer baseert zijn conclusie mede op het vergelijken van film- en stadsbeelden van 30 jaar geleden met de realiteit van 2016 en een verwijzing naar de bevindingen van Robert Gordon uit 2000.
Afgezien van de bijzondere onderzoeksmethode en vermelde bron (Gordons onderzoek heeft enkel betrekking op de VS en analyseert enkel de invloed van ICT op arbeidsmarktverhoudingen) zijn we het oneens met De Beer.
Innovaties
Versnelling in (discipline overstijgende) innovaties is in alle wetenschappen onmiskenbaar waarneembaar. Disrupties, mogelijk gemaakt door nieuwe technologieën, zoals nanotechnologie, 3D- en 4D-printing, Big Data, chip on a lab, Internet of Things, kunstmatige intelligentie en robotisering manifesteren zich vrijwel dagelijks en wereldwijd. De ontwikkelingen zitten nu vaak nog onder de motorkap’.
Een geveltaxatie van wat er allemaal verandert en nog onderweg is, is daarom onvoldoende. De kap moet daartoe echt omhoog. En wanneer De Beer wat meer stadsfoto’s uit die tijd had bekeken, had hij toch ook de smartphones moeten missen, een zelfrijdende auto die wordt getest, slimme lantaarnpalen, flex-kantoren, LED-verlichting, cameratoezicht, enzovoort.
Singularity
Een situatie van Singularity zoals onder meer door Raymond Kurzweil, Stephen Hawking en Bill Gates voorzien neemt nog slechts een kleine 20 jaar in beslag. Vanaf dan zal één computer de intelligentie omvatten van alle mensen op aarde tezamen. Wanneer wetenschap, praktijk en onderwijs hier niet op voorsorteren, wordt een duurzaam bestaan voor de mens in de toekomst een hele uitdaging. In de afgelopen 30 jaar is er wel degelijk het een en ander gebeurd, zoals op het gebied van productiesystemen, samenstelling van materialen, data-analyses, persoonlijke medicatie, telecom en kunstmatige intelligentie. En vrijwel overal staat ICT aan de basis. Op relatief korte termijn is redelijkerwijs op dit gebied nog veel meer te verwachten, in accellerend tempo.
Snelheid
Het is wel zo dat de snelheid waarmee innovatieve ICT-ontwikkelingen worden doorgevoerd per branche verschilt. Bijvoorbeeld in het onderwijs waarbij kinderen in het basis- en voortgezet onderwijs nog steeds moeten leren uit boeken met vaste inhoud en harde voorschriften en conclusies. Het inzetten van bijvoorbeeld Dr. Watson van IBM of DeepMind van Google is daar nog ver te zoeken, maar dat zal een keer moeten gebeuren. En wellicht geldt deze vertraagde omarming ook wel voor stedelijke ontwikkelingen waaraan De Beer refereert. Hoe dan ook, stedelijke ontwikkelingen alleen vormen geenszins een basis voor een generieke conclusie over de ontwikkeling van ICT-toepassingen.
Het lijkt niet alleen of alles sneller gaat, het is simpelweg zo. En dat is vrijwel overal objectief waarneembaar.
Bron: het Financieele Dagblad, 22 april 2016
Tjeu Blommaert en Stephan van den Broek
Tjeu Blommaert is hoogleraar bedrijfseconomie aan de Universiteit Maastricht en partner bij CroweHorwathFoederer, accountants en bedrijfsadviseurs, Stephan van den Broek is werkzaam bij Koenen&Co, accountants en belastingadviseurs.